Quantitative methods of description, estimation and comparison of microorganism communities in urban sewer systems
Artykuł w czasopiśmie
Status: | |
Warianty tytułu: |
Ilościowe metody opisu, oceny i porównania zgrupowań mikroorganizmów zasiedlających systemy odprowadzania ścieków miejskich
|
Autorzy: | Łagód Grzegorz, Chomczyńska Mariola, Malicki Jacek, Montusiewicz Agnieszka |
Rok wydania: | 2006 |
Wersja dokumentu: | Drukowana | Elektroniczna |
Język: | angielski |
Numer czasopisma: | 3-4 |
Wolumen/Tom: | 13 |
Strony: | 255 - 263 |
Bazy: | BazTech |
Efekt badań statutowych | NIE |
Materiał konferencyjny: | NIE |
Publikacja OA: | NIE |
Abstrakty: | angielski | polski |
Urban sewer systems generally consist of two subsystems - sewer and treatmcnt systcms. Both subsystems arc settled by saprobiont communities. These communities are mainly fonned by bacteria, fungi, protozoans, rotifers and sometimes by representativcs of Metazoa for example nematodes. Mcntioned organisms create biofilm on the walls of the se-wer pipes and on purification station devices as well as they form activatcd sludge. Species richness and dominance structure of saprobiontic microfauna communitics can be used for the bioindication of thc quality of sewage introduced into the sewer system or efficiency of trcatmcnt processes. It scems that quite convenient tool for biomonitoring of the sewage quality and its purification efficiency is Shannon-Wiener biodiversity index H and derivcd indiccs like cvenness index V, MacArthur index E and proportionality index P - calculated not on the abundances of species but on the abundances of morphological-functional groups. So, there is a possibility to compare visually two or more communities of saprobiontic microfauna when H indcx and derivcd indices arc calculated at thc same timc in the different sample points of sewage system or in the same sample point but at different time. Using mentioned above indices it is possible to compare the structure of saprobiont communities settling particular dcvices of sewage treatment plant or tracing changes of their structure in particular device (aeration chamber for instance) occurring in time. Given the percentage shares of species populations (or morphological-functional groups) it is also possible to calculate similarity coefficients Q for two or more communities examinated in the same time or to calculate similarity coefficients for community from selected sample point changing its structurc in time. In the case of similarity estimation of examined communities there are uscd different methods for determination of similarity distance of faunistic compositions (Euclidean di-stance). Since all methods of coefficient calculations give generally identical results in communities' sorting, thc most convenient onc is Renkoncn method, which consists in summing of percentage shares of species abundances (or the abundances of morphological-functional groups), common to both compared communities. | |
Systemy odprowadzania ścieków miejskich zwykle składają się z dwu podsystemów - kanalizacyjnego i oczyszczającego. Obydwa podsystemy zasiedlane są przez zbiorowiska saprobiontów. W skład tych zbiorowisk wchodzą głównie bakterie, grzyby, pierwotniaki i wrotki, dodatkowo zdarzają się także przedstawiciele Metazoa, np. nicienie. Wymienione organizmy tworzą na ścianach kolektorów, a także na ścianach urządzeń oczyszczalni błoną biologiczną lub wchodzą w skład osadu czynnego. Bogactwo gatunkowe oraz stosunki dominacji (struktura zgrupowań) zbiorowisk mikrofauny saprobiontów, mogą służyć celom bioindykacji jakości zrzucanych do kanalizacji ścieków, a także skuteczności procesów ich oczyszczania. Okazuje się, że dość wygodnym narzędziem biomonitoringu jakości ścieków i jakości procesu oczyszczania ścieków jest indeks bioróżnorodności Shannona-Wienera H oraz wskaźniki pochodne, takie jak: wskaźnik równomierności V, wskaźnik MacArthura E i wskaźnik proporcjonalności P - obliczane na podstawie liczby osobników nie w obrębie gatunków, lecz w obrębie grup morfologiczno-funkcjonalnych. Korzystając z wymienionych wskaźników, można wizualnie porównywać dwa tub więcej zbiorowiska mikrofauny saprobiontów, gdy potrzebne dane uzyskano w tym samym czasie, w różnych punktach pobierania próbek z kanalizacji lub w tym samym punkcie, lecz w różnym czasie. Za pomocą wspomnianych wskaźników możliwe jest także porównywanie struktury zbiorowisk fauny saprobiontów zasiedlających poszczególne urządzenia oczyszczalni ścieków, lub śledzenie zmian struktury tych zbiorowisk w wybranym urządzeniu (np. komorze napowietrzania), zachodzących wraz z upływem czasu. Dysponując procentowymi udziałami populacji gatunków (lub grup morfologiczno-funkcjonalnych), można również z dowolną dokładnością obliczać współczynniki podobieństwa Q dwu lub więcej zbiorowisk badanych w tym samym czasie, tub obliczać współczynniki podobieństwa zbiorowiska występującego w określonym punkcie pobierania próbek, zmieniającego (lub niezmieniającego) swoją strukturę w zależności od czasu. Dla oceny podobieństwa badanych zbiorowisk stosuje się różne sposoby wyznaczania metryk, tzn. określania odległości podobieństw składu faunistycznego (odległości Nuklidesowej). Ponieważ wszystkie używane metody obliczania współczynników dają w zasadzie identyczne rezultaty w porządkowaniu zbiorowisk, najwygodniejsze jest używanie metody Renkonena, polegającej na sumowaniu wspólnych dla obu porównywanych zbiorowisk, procentowych udziałów liczebności gatunków (lub grup morfologiczno-funkcjonalnych). |