Informacja o cookies

Zgadzam się Nasza strona zapisuje niewielkie pliki tekstowe, nazywane ciasteczkami (ang. cookies) na Twoim urządzeniu w celu lepszego dostosowania treści oraz dla celów statystycznych. Możesz wyłączyć możliwość ich zapisu, zmieniając ustawienia Twojej przeglądarki. Korzystanie z naszej strony bez zmiany ustawień oznacza zgodę na przechowywanie cookies w Twoim urządzeniu.

Publikacje Pracowników Politechniki Lubelskiej
MNiSW
20
spoza wykazu
Status:
Autorzy: Pylak Korneliusz, Klimczak Tomasz, Miller Adam, Majerek Dariusz, Kędra Arleta, Pylak Dawid
Dyscypliny:
Aby zobaczyć szczegóły należy się zalogować.
Rok wydania: 2022
Wersja dokumentu: Drukowana | Elektroniczna
Język: polski
Liczba stron: 193
Miejsce wydania: Warszawa
Wydawnictwo: Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie
Efekt badań statutowych NIE
Finansowanie: w ramach projektu współfinansowanego ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014–2020 nr RPMA.11.01.00-14-0003/18-00 pn.: „Plan Działań Pomocy Technicznej UMWM na lata 2019-2023 w zakresie zapewnienia monitoringu, ewaluacji i aktualizacji regionalnej strategii inteligentnych specjalizacji w ramach RPO WM”.
Materiał konferencyjny: NIE
Publikacja OA: TAK
Licencja:
Sposób udostępnienia: Witryna wydawcy
Wersja tekstu: Ostateczna wersja opublikowana
Czas opublikowania: W momencie opublikowania
Data opublikowania w OA: 7 lutego 2022
Abstrakty: polski | angielski
Cele badania Celem głównym badania jest określenie pokrewnej różnorodności branż oraz pokrewnych obszarów badawczych na potrzeby wzmacniania obszarów inteligentnej specjalizacji województwa mazowieckiego. Badanie podzielono na trzy obszary badawcze: a) identyfikacja pokrewnej różnorodności branż wśród podmiotów gospodarczych działających na obszarze województwa mazowieckiego; b) identyfikacja pokrewnych obszarów badawczych wśród podmiotów gospodarczych działających na obszarze województwa mazowieckiego; c) określenie rekomendacji działań wzmacniających rozwój obszarów inteligentnej specjalizacji województwa mazowieckiego w oparciu o zidentyfikowane branże pokrewne i pokrewne obszary badawcze. Strategia badań i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji (RIS3), w swojej istocie, dotyczy domen technologicznych i rynkowych (w branżach) oraz powiązań (pokrewieństwa) między nimi, a w ogólnym ujęciu – technologicznego pokrewieństwa branż. Pokrewieństwo branż wskazuje na uzupełniające się korzyści, jakie regiony mogą czerpać zarówno ze specjalizacji – korzyści lokalizacyjne (typowe dla skupisk wyspecjalizowanych firm – okręgów przemysłowych lub klastrów), jak i korzyści urbanizacyjne, czerpiące z różnorodności działalności gospodarczej i bazujące na zasobach wiedzy i kompetencji. Te dwa typy korzyści stanowią podstawę pokrewnej różnorodności. Dyfuzję innowacji ułatwia pokrewieństwo obszarów technologicznych w których przedsiębiorstwa z branż węzłowych są aktywne innowacyjnie. Może ona zachodzić dwoma kanałami: 1) między obszarami technologicznymi, a więc wówczas, kiedy dana technologia może być wykorzystywana w kilku, najlepiej różnorodnych, obszarach technologicznych; 2) między branżami, które wykorzystują te same obszary technologiczne w swojej działalności gospodarczej. Metodyka badania Branże pokrewne oznaczają branże, które charakteryzują się szczególnie dużą liczbą silnych i zróżnicowanych powiązań gospodarczych. W badaniu branże te wyłoniono na podstawie współwystępowania kodów PKD w przedsiębiorstwach – im częściej dwie branże pojawiały się razem w działalności podmiotów, tym bardziej były one ze sobą spokrewnione. Badaniem branż pokrewnych objęło całą populację podmiotów gospodarczych (publicznych i prywatnych) funkcjonujących na obszarze województwa mazowieckiego, które nie zaprzestały działalności przed 8 listopada 2014 roku. Łącznie do analizy wzięto blisko 11 milionów aktywności gospodarczych, opisanych przez 5-znakowe kody PKD, przypisanych do ponad miliona podmiotów gospodarczych. Do badania pokrewieństwa technologicznego wykorzystano bazę patentów z lat 2000–2021. Zidentyfikowano prawie 1,3 tys. patentujących podmiotów gospodarczych z województwa mazowieckiego, które zgłosiły łącznie ponad 2,6 tys. patentów, a także 97 mazowieckich jednostek naukowych, które zgłosiły ponad 6,3 tys. patentów. Wszystkie patenty scharakteryzowano 638 międzynarodowymi kodami IPC na poziomie 4-znakowych podklas. Wyodrębnienie pokrewnych obszarów technologicznych polegało na analizie współwystępowania poszczególnych podklas w patentach i pogrupowaniu ich w podobne skupienia. Ostatnim etapem badania było zbadanie kanałów dyfuzji innowacji. W tym etapie badania powiązano technologie o największym potencjale dyfuzyjnym z branżami, które zgłaszały je do opatentowania. W ten sposób zidentyfikowano te rozwiązania technologiczne, które mogą być wdrażane w największej liczbie i najbardziej różnorodnym przekroju branż. Z drugiej strony, zidentyfikowano dyscypliny naukowe 5 wspierające poszczególne obszary technologiczne i branże węzłowe poprzez powiązanie podklas patentowych ze zgłaszającymi je jednostkami naukowymi oraz naukowcami. Badanie kanałów dyfuzji innowacji uzupełniono o badanie kwestionariuszowe mazowieckich przedsiębiorstw należących do branż pokrewnych. Badanie zrealizowano techniką mix-model CAWI/CATI na próbie 380 mazowieckich przedsiębiorstw. Szczegółowy opis metodologii badania znajduje się w załączniku do raportu. Wyniki badania Analiza wyłoniła 128 branż węzłowych, w większości z sekcji C (przetwórstwo przemysłowe). Stanowią one 6,3% wszystkich podmiotów województwa. W branżach węzłowych w 2019 r. funkcjonowało ok 50 tys. podmiotów, z czego w regionie Warszawskim stołecznym (RWS) funkcjonowało ok. 35 tys. (5,75% wszystkich podmiotów RWS), natomiast w regionie Mazowieckim regionalnym (RMR) ponad połowę mniej – 15 tys. (7,9% wszystkich podmiotów RMR). Analiza wykazała, że branże o największym poziomie powiązań skupiają aktywności gospodarcze wysokiej techniki (produkujące podstawowe substancje farmaceutyczne oraz leki i pozostałe wyroby farmaceutyczne; komputery, wyroby elektroniczne i optyczne; oraz statki powietrzne, kosmiczne itp.), średniowysokiej techniki (produkujące chemikalia i wyroby chemiczne; broń i amunicję; urządzenia elektryczne; pojazdy samochodowe, przyczepy, naczepy i pozostały sprzęt transportowy; urządzenia, instrumenty oraz wyroby medyczne, w tym dentystyczne), jak również branże niskiej techniki (produkujące skóry i wyroby ze skór wyprawionych; wyroby z drewna oraz korka; papier i wyroby z papieru; czy też wyroby z gumy i tworzyw sztucznych; a także wyroby z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych). Wszystkie branże węzłowe były obecne w obu regionach, tj. RWS i RMR, poza zaawansowaną technologicznie produkcją samochodów osobowych i pozostałego sprzętu transportowego, nieobecną w RMR. W regionie RWS widać specjalizację w branżach wiedzochłonnych o wysokim i średniowysokim poziomie techniki, w szczególności w prowadzeniu badań naukowych i prac rozwojowych; produkcji komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych; oraz produkcji leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych, które należą do branż wysokiej techniki; a także produkcji wyrobów kosmetycznych i toaletowych, czy produkcji elektrycznego sprzętu oświetleniowego, które należą do branż średnio-wysokiej techniki. Z kolei region RMR ma przewagę branż węzłowych średnio-wysokiej techniki, tj. produkcji maszyn dla rolnictwa i leśnictwa oraz urządzeń, instrumentów oraz wyrobów medycznych, włączając dentystyczne. Poza tym region RMR ten specjalizuje się w branżach węzłowych niskiej techniki. Jednakże, przy zejściu na poziom podregionów okazuje się, że wiele podregionów RMR wyróżnia się znaczącym i wyższym czasami od M. St. Warszawy poziomem specjalizacji w branżach wysokiej i średnio-wysokiej techniki, co może być zaczątkiem zrównoważenia procesów rozwojowych całego regionu w oparciu o wiedzochłonne obszary specjalizacji. Tym bardziej, że specjalizacje te widoczne są we wszystkich podregionach: ciechanowskim, ostrołęckim, płockim, radomskim, siedleckim i żyrardowskim. Dodatkowo, badanie wykazało również pojawianie się obiecujących nisz na poziomie podregionów, a więc nowych lub młodych branż węzłowych, które wykazują dodatnią dynamikę wzrostu i stają się lokalnymi specjalizacjami. Takie rosnące specjalizacje zaobserwowano w subregionach: ciechanowskim, ostrołęckim, płockim, radomskim, siedleckim, żyrardowskim i warszawskim zachodnim. Analiza pokrewieństwa obszarów technologicznych wykazała, że najbardziej dyfuzyjne branże węzłowe wywodzą się z branż przetwórstwa przemysłowego i branż prowadzących działalność profesjonalną, naukową i badawczą. Z branż przetwórstwa przemysłowego najwięcej patentów zgłaszają branże wysokiej echnologii (w działach wpisujących się w inteligentną specjalizację Mazowsza skupiające przede wszystkim producentów leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych; instrumentów i przyrządów pomiarowych, kontrolnych i nawigacyjnych), średnio wysokiej techniki (jak producentów urządzeń, instrumentów oraz wyrobów medycznych, włączając dentystyczne; pozostałych wyrobów chemicznych; maszyn ogólnego i specjalnego przeznaczenia), a także branże niskiej techniki (jak producentów opakowań z tworzyw sztucznych; czy pozostałych wyrobów z tworzyw sztucznych). Warto zwrócić uwagę, że aktywność patentowa branż nie zależy od poziomu techniki, jaki reprezentują. Ponieważ oprócz wysokiego poziomu patentowania, branże te mają szerokie pokrewieństwo, mają tym samym największe możliwości dyfuzji wiedzy jawnej w gospodarce województwa. Wiele branż węzłowych może liczyć na znaczącą pomoc ze strony nauki w tworzeniu i dyfuzji wiedzy. Potencjał dyfuzji wiedzy z sektora nauki do branż węzłowych (w których również podmioty gospodarcze są szczególnie aktywne w patentowaniu), jest największy w branżach produkujących pozostałe wyroby chemiczne; leki i pozostałe wyroby farmaceutyczne; płyty, arkusze, rury i kształtowniki z tworzyw sztucznych; instrumenty i przyrządy pomiarowe, kontrolne i nawigacyjne; maszyny dla rolnictwa i leśnictwa; a także pozostałe maszyny specjalnego przeznaczenia. W badaniu zidentyfikowano również mazowieckie uczelnie, które charakteryzują się największą aktywnością patentową w pokrewnych obszarach technologicznych, w których patentują też przedsiębiorstwa z branż węzłowych. Do najbardziej aktywnych jednostek naukowych należą: Politechnika Warszawska (9,6 tys. patentów), Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Chemii Przemysłowej Imienia Profesora Ignacego Mościckiego w Warszawie (5,9 tys. patentów), a także Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technologii Eksploatacji w Radomiu (4,4 tys. patentów). Wieloaspektowa analiza powiązań gospodarczych i technologicznych doprowadziła do potwierdzenia podejścia prezentowanego w RIS Mazovia 2030, że nie jest wskazane określanie obszarów inteligentnej specjalizacji poprzez zamknięty katalog branż/kodów PKD, a także technologii/kodów IPC, ponieważ ograniczyłoby to oddziaływania międzybranżowe – inteligentna specjalizacja powinna wspierać obszary najbardziej dyfuzyjne, których rozwój może przełożyć się na możliwie największy rozwój całego regionu. Rekomendacje Rekomenduje się wykorzystanie zdiagnozowanej w badaniu pokrewnej różnorodności branż i pokrewności technologicznej w procesie przedsiębiorczego odkrywania (PPO). Celem PPO jest ustalenie szczegółowej tematyki przedsięwzięć wymagających wsparcia, na przykład w postaci agend badawczych dla konkursów dotacyjnych. Dzięki wykorzystaniu pokrewnej różnorodności, PPO może być procesem oddolnym, a jednocześnie „celowanym”, a dzięki temu bardziej efektywnym i mniej narażonym na ryzyko przypadkowego wyboru tematyki priorytetowych obszarów wsparcia, forsowanych przez najbardziej aktywne lub lobbystyczne gremia. Branże węzłowe, w szczególności te należące do sektorów wysokiej i średniej techniki oraz o największym potencjale do absorpcji wiedzy z sektora nauki i dyfuzji innowacji na inne branże i działy gospodarki, powinny być w pierwszej kolejności adresatem działań animacyjnych w ramach PPO. W ten sposób możliwe będzie najbardziej precyzyjne ustalenie potrzeb i priorytetów rozwojowych całego regionu i poszczególnych podregionów, które następnie zostaną przełożone na adekwatne instrumenty wsparcia w ramach Programu Regionalnego: Fundusze Europejskie dla Mazowsza na lata 2021–2027.
Objective of the study The main objective of the study is to determine the industry related variety and research areas' relatedness for the purpose of strengthening Mazowieckie Voivodeship (Mazowieckie, Mazowsze) areas of smart specialisation. The study has been divided into three research areas: (a) identifying related variety of industries among business entities operating in Mazowieckie Voivodeship; (b) identifying related research areas among business entities operating in Mazowieckie Voivodeship; (c) defining recommendations for actions to strengthen the development of areas of smart specialisation in the Mazowieckie Voivodeship based on the identified related industries and related research areas. In essence the research and innovation strategy for smart specialisation (RIS3) concerns technological and market domains (in industries) and the interrelationships (relatedness) between them, and in general – technological relatedness of industries. Relatedness of industries points to complementary benefits that regions can derive from both specialisation - location benefits (typical for concentrations of specialised companies - industrial districts or clusters), and from urbanization benefits, taking advantage of the diversity of economic activities and based on knowledge and competence resources. These two types of benefits are at the core of related variety. The diffusion of innovation is facilitated by the relatedness of technological areas in which enterprises from hub industries are innovatively active. It can take place through two channels: 1) between technological areas, i.e., when a given technology can be used in several, preferably diverse, technological areas; 2) between industries that use the same technological areas in their business activities. Research methodology Related industries are industries that are characterised by a particularly large number of strong and diverse economic links. In the study, these industries were selected on the basis of the coexistence of PKD (Polish Classification of Activity) codes in enterprises - the more often two industries appeared together in the activities of entities, the more related they were. The research on related industries covered the entire population of economic entities (public and private) operating in the Mazowieckie Voivodeship, which did not stop operations before November 8, 2014. In total, nearly 11 million economic activities were included in the analysis, described by 5-digit PKD codes, assigned to over a million economic entities. The database of patents from 2000–2021 was used for researching technological relatedness. Almost 1.3 thousand patenting economic entities from the Mazowieckie Voivodeship were identified, which submitted a total of over 2.6 thousand patents, as well as 97 Mazowieckie research units, which registered over 6.3 thousand patents. All patents have been described using 638 international IPC codes at the level of 4-digit subclasses. The ringfencing of related technological areas was based on the analysis of the coexistence of individual subclasses in patents and grouping them into similar clusters. The final stage of the research involved an investigation of innovation diffusion channels. At this stage of the study technologies with the highest diffusion potential were linked to industries that applied for their patenting. In this way technological solutions that can be implemented in the largest number and the most diverse cross-section of industries were identified. On the other hand, scientific 8 disciplines supporting specific technological areas and hub industries have been identified, by linking patent subclasses with scientific units and scientists applying for them. This review of innovation diffusion channels was supplemented with a questionnaire survey of Mazowieckie enterprises belonging to related industries. The survey was carried out using the CAWI / CATI mixed-model technique on a sample of 380 Mazowieckie enterprises. A detailed description of the research methodology is included in the appendix to the report. Research findings The analysis has allowed for the identification of 128 hub industries, the overwhelming majority of which operate under section C (manufacturing). They constitute 6.3% of all entities of the voivodeship. In 2019 the hub industries grouped about 50 thousand entities, of which approx. 35 thousand were operating in the Warsaw capital region (5.75% of all WCR entities), while in the Mazowieckie regional region (MRR) less than a half of that number - 15 thousand (7.9% of all MRR entities) have been identified. The analysis showed that the industries with the highest level of linkages group economic activities in high technologies (manufacture of: basic pharmaceutical products and pharmaceutical preparations; computers, electronic and optical products; and aircraft and spacecraft, etc.), medium- high technologies (manufacture of: chemicals and chemical products; weapons and ammunition; electrical equipment; motor vehicles, trailers and semi-trailers; medical and dental instruments and supplies), as well as low-tech industries (manufacture of: leather and related products; wood and of products of wood and cork; paper and paper products; as well as rubber and plastic products; and of other non-metallic mineral products). All hub industries were present in both regions, i.e., WCR and MRR, except for the technologically advanced production of passenger cars and other transport equipment, absent in MRR. In the WCR region, there is a specialisation in knowledge-intensive industries with high and medium- high levels of technology, in particular in scientific research and development; manufacture of computers, electronic and optical products; and manufacture of pharmaceutical products and pharmaceutical preparations that belong to high-tech industries; as well as manufacture of perfumes and toilet preparations, or manufacture of electric lighting equipment, which belong to medium-high technology industries. In turn, the MRR region is characterised by a predominance of medium-high technology hubs, i.e. the manufacture of agricultural and forestry machinery; medical and dental instruments and supplies. In addition, the MRR region specialises in low-tech hub industries. However, when going down to the sub-regional level, it turns out that many MRR sub-regions are distinguished by significant and at times higher than noted in Warsaw levels of specialisation in high and medium-high technology industries, which may be the beginning of a rebalancing of development processes within the entire region based on knowledge-intensive areas of specialisation. The more so, that these specialisations are visible in all subregions: Ciechanów, Ostrołęka, Płock, Radom, Siedlce and Żyrardów. In addition, the study also showed the emergence of promising niches at the sub- regional level, i.e. new or young hub industries that show positive growth dynamics and are establishing themselves as local specialisations. Such growing specialisations were observed in the following subregions: Ciechanów, Ostrołęka, Płock, Radom, Siedlce, Żyrardów and Warsaw West. The analysis of the relatedness of technological areas has shown that the most diffusive hub industries originate in the industrial processing industries and industries involved in professional, scientific and research activities. Among the industrial processing industries, the most patents are filed by high 9 technology industries (in those sections that are aligned with the smart specialisation of Mazowieckie, these include, above all, manufacturers of: pharmaceutical products and pharmaceutical preparations; instruments and appliances for measuring, testing and navigation), medium-high technology industries (such as manufacturers of: medical and dental instruments and supplies; other chemical products; general-purpose and other special-purpose machinery), as well as low technology industries (such as manufacturers of: plastic packing goods; or other plastic products). It is worth noting that the patent activity of industries does not depend on the level of technology they represent. Apart from the high level of patenting, these industries are closely related, hence they have the greatest opportunities for the diffusion of explicit knowledge throughout the economy of the voivodeship. Many of the hub industries can count on significant support from science in creating and diffusing knowledge. The capacity for the diffusion of knowledge from the science sector to hub industries (in which economic entities are also particularly active in patenting) is the highest in industries manufacturing: other chemical products; pharmaceutical products and pharmaceutical preparations; plastic plates, sheets, tubes, and profiles; instruments and appliances for measuring, testing and navigation; agricultural and forestry machinery; as well as other special-purpose machinery. The research has allowed for the identification of Mazowieckie universities, which are characterised by the highest patent activity levels in related technological areas, in which enterprises from hub industries are also involved with their patents. The most active research units include: Warsaw University of Technology (9,574 patents), Łukasiewicz Research Network – Professor Ignacy Mościcki Industrial Chemistry Institute in Warsaw (5,859 patents), and Łukasiewicz Research Network – Institute for Sustainable Technologies in Radom (4,371 patents). The multi-faceted analysis of economic and technological linkages has led to the confirmation of the validity of the approach adopted in RIS Mazovia 2030 that it is not advisable to define areas of smart specialisation through a closed catalogue of industries / PKD codes, as well as technologies / IPC codes, because this would limit inter-industry interactions - smart specialisation should support areas most open to diffusion, the development of such areas may translate into the greatest possible development of the entire region. Recommendations It is recommended to use the related variety of industries and technological relatedness diagnosed in the study in the entrepreneurial discovery process (EDP). The aim of the EDP is to determine the detailed themes for required support, for example in the form of research agendas for calls for proposals. By taking account of related variety, EDP can be a bottom-up and at the same time "targeted" process, and therefore more effective and less exposed to the risk of accidentally selecting priority support areas, which have been promoted by the most active or lobbying bodies. In the first instance hub industries, in particular those belonging to the high and medium technology sectors and with the greatest capacities for the absorption of knowledge from the science sector and diffusion of innovation to other industries and sectors of the economy, should be targeted with EDP animation activities. In this way, it will be possible to determine the needs and development priorities of the entire region and individual subregions most precisely, which will then be translated into appropriate support instruments under the European Funds for Mazowsze for the years 2021–2027.