|
Lublin w okresie Unii Lubelskiej (1569) to tytuł
interdyscyplinarnego projektu badawczego
realizowanego przez Ośrodek Brama Grodzka
– Teatr NN w Lublinie w ramach obchodów
jubileuszu 450. rocznicy podpisania aktu unii
polsko-litewskiej. Ideą projektu było opracowanie
portalu internetowego (https://teatrnn.pl/unialubelska/)
przybliżającego tytułowe wydarzenie
w nowoczesnej, atrakcyjnej formie. Digitalizacja
dokumentów archiwalnych, krytyczne edycje
źródeł, katalogi zabytków archeologicznych, bazy
danych, mapy interaktywne, wizualizacje i animacje
komputerowe, materiały wideo, ebooki
– to przykładowe multimedia mające wprowadzić
czytelnika w wirtualny świat XVI-wiecznego
Lublina. Jednym z kluczowych zadań projektu
było opracowanie interaktywnej mapy Lublina
okresu unii lubelskiej: mapy z jednej strony
syntetyzującej stan wiedzy na temat przestrzeni
miasta XVI w., a z drugiej – stanowiącej uniwersalny
interfejs do nawigacji po zgromadzonych
zbiorach materiałów, dokumentów i opracowań
poświęconych miastu i jego mieszkańcom. Proces
opracowania mapy Lublina epoki unii lubelskiej
miał charakter dyskusji eksperckiej. W toku
konfrontacji perspektyw badawczych archeologa,
architekta, geografa, historyka, historyka sztuki
i kartografa przeanalizowano 6 dużych zbiorów
źródeł pisanych, 11 dużych i kilkadziesiąt pomniejszych
map i planów, blisko 150 pozycji
dokumentacji archeologicznej i architektonicznej
oraz kilkadziesiąt pozycji literatury. Do prac badawczych
wykorzystano programy GIS. Metodą
retrogresywną, stosując szeregi map pośrednich,
wykonano georeferencję materiałów kartograficznych. Zwektoryzowano geometrie obiektów
z map, projektów architektonicznych, dokumentacji
konserwatorskiej i nadzorów archeologicznych.
Szczególną uwagę poświęcono reliktom
fortyfi kacji miejskich, umocnionych klasztorów
i dworów oraz wodociągu staropolskiego. W GIS
udokumentowano ponad 380 obiektów o XVI-
-wiecznej (lub starszej) metryce, zaprojektowano
szablon mapy wynikowej i przygotowano warstwy
tematyczne do profesjonalnej redakcji kartografi
cznej. Opracowanie mapy układu urbanistycznego
Lublina w XVI stuleciu było trudnym
zadaniem badawczym. Główną przeszkodą był
brak oryginalnych opracowań kartografi cznych
z epoki. Retrogresja ponad 200 lat przemian,
w burzliwym okresie dziejów, wykonana głównie
na podstawie niekartograficznych źródeł
informacji (źródeł pisanych, rycin, dokumentacji
konserwatorskiej) była obarczona dużym
ryzykiem błędu. Zaangażowanie interdyscyplinarnego
zespołu badawczego oraz nowoczesnych
narzędzi zaowocowało opracowaniem modelu
rzeczywistości, który z jednej strony jest zgodny
z najnowszym stanem wiedzy na temat miasta
w badanym okresie, a z drugiej – w poglądowej
formie przybliża naukowe ustalenia niewykwalifi
kowanemu odbiorcy.
|
|
Lublin in the Union of Lublin Period
(1569) is a 2019 interdisciplinary research project
with the idea to develop an internet portal
(https://teatrnn.pl/unia-lubelska/), which would
introduce the user to the world of 16th-century
Lublin. A key task was to create an interactive
map (WEB-GIS) using spatial data and noninvasive
research. Th e basis for the retrogression
of 450 years of transformation was mainly noncartographic
sources of information (written
sources, conservation documentation, engravings).
Th e involvement of an interdisciplinary team and
modern tools resulted in a model that, on the
one hand, is state-of-the-art and, on the other,
brings scientifi c fi ndings closer to a non-specialist
audience in an illustrative form
|