Gründerzeit – Od skandalu do stylu
Artykuł w czasopiśmie
MNiSW
6
Lista B
Status: | |
Warianty tytułu: |
From scandal to style
|
Autorzy: | Knothe Jacek |
Dyscypliny: | |
Aby zobaczyć szczegóły należy się zalogować. | |
Rok wydania: | 2017 |
Wersja dokumentu: | Drukowana | Elektroniczna |
Język: | polski |
Numer czasopisma: | 4 |
Wolumen/Tom: | 16 |
Strony: | 169 - 180 |
Bazy: | Arianta | BazTech | Google Scholar | Index Copernicus | Infona | PBN/POL-Index. |
Efekt badań statutowych | NIE |
Materiał konferencyjny: | NIE |
Publikacja OA: | TAK |
Licencja: | |
Sposób udostępnienia: | Witryna wydawcy |
Wersja tekstu: | Ostateczna wersja opublikowana |
Czas opublikowania: | W momencie opublikowania |
Data opublikowania w OA: | 9 stycznia 2018 |
Abstrakty: | polski |
Przyjmuje się, iż architektura ‘okresu założycieli’ – ‘Grűnderzeit’ występowała w Niemczech w latach 1870-1920, to jest dłużej niż do zakończenia I wojny światowej stanowiącej swoistą cezurę XX wieku. Na terenie Polski, w miarę rozprzestrzeniania się przychodzącego z Europy postępu technicznego, styl Grűnderzeit następował pod koniec XIX wieku z niewielkim tylko opóźnieniem w stosunku do Niemiec, a wraz z nim jeszcze 12 stylów okresu historyzmu. Budynki z okresu Grűnderzeit, powszechnie obecne w centrach polskich miast pomimo zniszczeń spowodowanych II wojną, stanowią zwykle obiekty najstarsze i choćby z tego powodu uznawane są za estetyczny kanon historycznej zabudowy mieszkaniowej. Zamiarem autora jest przywrócenie do literatury polskiej terminu Grűnderzeit jako bardziej precyzyjnie określającego styl niż termin ‘historyzm’, używany do opisania praktycznie każdej formy architektonicznej z okresu poprzedzającego modernizm. Autorowi chodzi też o spowodowanie w polskiej literaturze dekonstrukcji terminu ‘historyzm’ i wyodrębnienie z niego terminu Grűnderzeit, ponadto o rozprawienie się z funkcjonującymi na temat stylu Grűnderzeit uprzedzeniami oraz o wykazanie związków i wpływu tego stylu na architekturę tkanki miejskiej większości polskich miast, nie tylko tych położonych na zachód od Wisły. Bezrefleksyjność lub też pogląd, iż architektura z przełomu XIX i XX wieku na terenie Polski nie miała korzeni w XIX wiecznej architekturze Europy, a jeśli nawet miała, to na pewno nie były one niemieckie, w erze globalizmu która właśnie wtedy się rozpoczynała, nie wytrzymuje próby. |